Talabalik davri – bu yangi do‘stlar orttirish, lekin eski aloqalarni saqlab qolish qiyin bo‘lgan davr. "Do‘stlik ham tirik organizmdir – uni boqish kerak" deydi psixologlar. Keling, buni qanday qilishni o‘rganamiz!
Muammolar:
1."Vaqt yo‘q" falsafasi:
- "Dars, ish, loyihalar... Do‘stlar bilan gaplashishga ham vaqt topolmayapman!"
2. Uzoqlashish:
- Turli shaharlarda/o‘quv joylarida bo‘lish, aloqalar sustlashishi.
3.Yangilar bilan tanishish qiyinligi:
- "Katta guruhlarda o‘zimni qulay his qilmayapman".
Tavsiyalar (Hayotiy Misollar bilan):
1. "Kichik Harakatlar – Katta Ta’sir"
- Misol: Abror har hafta yakshanba kuni 3 do‘stiga SMS yuboradi: "Qalaysan? Seni esimga tushding!" 5 daqiqa vaqt oladi, lekin aloqalar tirik turadi.
- Tavsiya: Telegram/SMS orqali qisqa, lekin mazmunli xabarlar yuboring.
2. "Birga Vaqt O‘tkazish"ni Rejalashtiring
- Misol: Charos va uning do‘stlari har oyning oxirgi payshanbasida online kinokech o‘tkazishadi. Bu ularning an’anasiga aylangan.
- Tavsiya: Do‘stlaringiz bilan har oyda uchrashuvlarni jadvalga kiriting (hatto 30 daqiqa online ham bo‘lsa).
3. Yangi Do‘stlar Orttirishda "Tabiiy" Bo‘ling
- Misol: Go‘zal universitetda dastlab hech kimni tanimas edi. U "O‘qish guruhi" tashkil qildi va 2 oyda 5 yaqin do‘st topdi.
- Tavsiya: Qiziqishlaringiz bo‘yicha klublarga qo‘shiling (sport, kitob, loyihalar).
- "Men ham yangi do‘stlar qidiryapman" degan odamlar ko‘p – siz boshlang!
4. "Sahih Do‘stlik"ni Tan Oling
- Misol: Umida 10 yillik do‘stini har kuni ko‘rmasa ham, ularning aloqasi mustahkam. Sababi? Ular "sifatli vaqt"ni ustun qo‘yishadi.
- Tavsiya:
- 50 ta "tanishing"dan ko‘ra 5 ta "ishonchli do‘st" yaxshiroq.
- Agar siz doimo bir tomonlama aloqa qilsangiz – bu do‘stlik emas.
5. Konfliktlarni Aqlli Hal Qiling
- Misol: Aziz va uning do‘sti bir hafta gaplashmadi, chunki ular rejalashtirilgan uchrashuvni unutib qo‘yishdi. Ular bir-birlariga "Kechirasiz, ishim ko‘p edi" deb yozishdi va kayfiyatni tikladilar.
- Tavsiya:
- "Sen menga qo‘ng‘iroq qilmading" o‘rniga, "Qalaysan? Eng muhimi Sog‘-salomat bo‘lsang bo‘ldi" deb yozing.
Xulosa:
- Do‘stlik – bu investitsiya. Kuniga 10 daqiqa vaqt ajratsangiz ham, uzoq vaqt davomida katta dividendlar olasiz.
-"Yaxshi do‘st" bo‘lishni o‘rganing. Buning uchun psixologik ko‘nikmalar (tinglash, minnatdorchilik bildirish) kerak.
- Eski do‘stlarni yo‘qotmang. Yillar o‘tib, ular eng qimmatli boyligingiz bo‘lib qoladi.
Eslatma:Aytaylik, Dilshod har yili 14-yanvarda barcha yaqin do‘stlariga shaxsiy xat(sms) yozadi. 5 yildan beri bu uning an’anasi. Siz ham shunday kichik, lekin mazmunli narsalarni boshlashingiz mumkin!
Sardor OTAYOROV
Mirzo Ulug‘bek nomidagi Samarqand davlat arxitektura-qurilish universiteti psixologi.
